Wat vinden we van Engelse woorden in het Nederlands?

Een week of wat geleden las ik in een interview in de NRC het woord ‘cool’ gespeld als ‘koel’. Dat vond de vader van een voetballer over zijn zoon. Ik hoop niet dat dit een trend wordt. Want cool betekent iets heel anders dan koel.

Engelse woorden als cool verrijken het Nederlands, ze vervuilen onze taal niet. Hoe beïnvloeden Engelse leenwoorden mijn gemoedstoestand? Grofweg drie mogelijkheden:

1. Aangename tinteling
Ik noemde net cool als welkome aanvulling. Blijf het ook lekker zo schrijven, zou ik zeggen. Temeer omdat de Nederlandse schrijfwijze al iets betekent. Een soortgelijke transformatie van ‘weed’ naar ‘wiet’ is daarom geen probleem. Wiet betekende nog niks.

Het is fascinerend om te zien hoe Engelse woorden in het Nederlands een heel eigen leven gaan leiden. Twee voorbeelden: content kun je niet meer vertalen met ‘inhoud’. Het betekent ‘vulling van een website.’ Zo brengen we een nuance aan die zelfs het Engels niet kent.

‘Design’ betekent allang niet meer hetzelfde als ‘ontwerp’.

2. Schouderophalende acceptatie
Wij willen niet strijdend tegen windmolens op andermans lachspieren werken. Maar iemand die waar mogelijk gewoon Nederlands praat en schrijft, die vindt mij aan zijn kant. Kwestie van smaak.

In veel gezelschappen is het gebruikelijk om het over ‘commitment’ te hebben in plaats van ‘betrokkenheid’. Terwijl die woorden precies hetzelfde betekenen. Wil iemand die ‘commitment’ zegt, jong en dynamisch overkomen? Het zou mij niet eens verbazen als hij desgevraagd niet op de Nederlandse betekenis ervan kan komen.

“Wat doen we met de rechterkant van de pagina?”, vroeg ik aan een webmaster. De man keek mij glazig aan. “Ah, de right hand side”, verduidelijkte hij na enig denken. Misschien is het een soort vakterm. Ik zal hem dan ook nog niet in de derde categorie zetten. Want wat nu komt, is heel erg.

3. Doffe woede
Het gaat pas echt fout als de taalgebruiker amper meer uit zijn woorden kan komen. Of een tekst dermate vol met nietszeggend Engels produceert dat zelfs de meest volgzame lezer het einde van de eerste zin niet haalt.

‘Updaten’ is een veelgebruikt anglicisme, inmiddels met een geheel eigen betekenis. Ook IT’ers updaten dat het een aard heeft. In hun wereld betekent het ‘bijwerken’. Ik zag een programmeur zichzelf verdedigen, want er was iets fout gegaan. “Maar ik date niets up”, riep hij verwilderd tegen zijn baas.

Een soort doffe woede ontwikkelde zich toen ik ergens een verkooppraatje aanhoorde. Het kwam uit de krochten van zijn soort. “Wij nemen u werk uit handen wat niet core is”, legde de aanprijzende man ons uit. Ongetwijfeld geruststellend bedoeld, maar zo kwam het op mij niet over. Je moet er toch niet aan denken dat dit soort krompraat nog eens salonfähig wordt?

Wat vind jij?
Ik ben benieuwd naar je reactie. Eens of oneens? Heb je meer voorbeelden?