4 tips van de schaker voor de schrijver

Wat kan de tekstschrijver van de schaker leren? Meer dan je denkt, zegt de schaakamateur die ik ben.

1. Besef dat je er alleen voor staat
Je kijkt naar het schaakbord of naar het tekstdocument en je weet dat dat de komende tijd jouw hele wereld is. Waarin je elke beslissing helemaal alleen moet nemen. Belangrijke beslissingen. Dat besef wakkert een primair overlevingsinstinct aan. Waar je veel aan hebt.

2. Pas psychologie toe

Een goede schaker gebruikt mentale manipulatie. Een mooi voorbeeld is het psychologische remiseaanbod. De stelling is onduidelijk en niet echt interessant. Misschien sta je iets beter maar zeker is dat niet. Dus bied je remise aan. Accepteert je tegenstander, dan ben je van een saaie partij af. Weigert hij? Dan is de partij ineens niet meer saai. Wat denkt hij wel! Je recht je rug en de adrenaline doet de rest.

De natuurlijke tegenstander van de tekstschrijver is de eindredacteur, het hoofd communicatie of de projectleider, kortom degene die uiteindelijk over publicatie beslist. Hoe misleid je die? Bijvoorbeeld door opzettelijk iets in de tekst te zetten wat zij er ongetwijfeld uithaalt: gratis wisselgeld.

3. Maak een strategisch plan
Strategie is de bodem waarop de schaker staat. Achter het bord kun je tactische grapjes bedenken. Maar als de grote lijn je ontgaat, ga je ten onder. De tekstschrijver herkent dat: zorg voor structuur. Dan komt de rest vanzelf.

4. Vertrouw op je creativiteit
Je zit eenzaam achter je bord en je tegenstander doet een onverwachte zet. Je valt bijna van je stoel en je denkt: “Heb ik weer eens iets totaal over het hoofd gezien?” Koel houden, dat hoofd. Misschien heb je iets gemist, maar je verzint wel wat.

Zo ook de schrijver. Uiteindelijk vindt die toch altijd het woord dat op zijn plaats valt. Soms na enig denken, soms na een wandeling die de officieel toegestane lunchtijd ver overschrijdt.